Beginnen met Ayurveda: hoe doe je dat?

Wat is Ayurveda?

Ayurveda komt uit het oude India en is één van de oudste geneeskundige systemen ter wereld. Het betekent letterlijk "de wetenschap van het leven" (in Sanskriet betekent Ayur leven en Veda kennis). Het is ook een verzameling van levensfilosofieën met een holistische inslag. De basis is dat het lichaam, geest en omgeving in balans moeten zijn voor een goede gezondheid.

Ayurveda is een enorme verzameling aan boeken, geschriften en wijsheden. Het is dan ook onmogelijk om alles over Ayurveda in één artikel samen te vatten. De oudste teksten zijn meer dan 5.000 jaar oud en mogelijk nog ouder. Deze geschriften werden namelijk opgeschreven naar aanleiding van mondelinge tradities. De wijsheid hierin is ongekend aangezien één van de eerste chirurgen ter wereld in 600 v.Chr. al schreef over complexe chirurgische technieken in een van de Ayurvedische geschriften. 

De teksten gaan over allerlei onderwerpen; van chirurgische technieken tot kruidengeneeskunde en van esoterische kennis tot energetisch genezen, yoga en zelfs bouwkunde en architectuur. Je kunt de Ayurvedische kennis dus zien als ware levenswijsheid voor elk onderdeel van het leven. 

Waar is Ayurveda goed voor?

Het bijzondere aan de Ayurvedische kennis is dat het natuurlijk al eeuwenoud is en dat mensen deze kennis al eeuwenlang gebruiken. Het zijn beproefde levenswijsheden. Voor allerlei kwaaltjes, ongemakken, levensvragen en meer zijn er praktische tips opgeschreven door wijzen. 

Waar kun je beginnen?

Je bent misschien enthousiast geworden over Ayurveda en zou er graag mee beginnen. Waar begin je dan? Er zijn duizenden geschriften en boeken dus de hoeveelheid kennis is een overweldigend. Eén van de belangrijkste uitgangspunten van Ayurveda (net als andere holistische stromingen) is dat het wijs is om holistisch naar klachten en andere onderdelen van het leven te kijken. Alleen symptoombestrijding is geen holistische benadering. Ayurveda pakt problemen bij de wortel aan. Leefstijl is enorm belangrijk in de Ayurveda. 

Leer je dosha kennen

Verder is het handig om je dosha te leren kennen. Dit is je zogenaamde Ayurvedische constitutie of jouw Ayurvedische type. Je kunt één dominante dosha hebben of een combinatie zijn van twee of alle drie. Je dosha kan je de weg wijzen in hoe je het beste voor jezelf kunt zorgen en wat je mag aanvullen omdat jouw dominante dosha bepaalde energieën mist.  De dosha’s zijn opgebouwd uit twee elementen. In de Ayurveda zijn vijf elementen (water, lucht, aarde, vuur en ether) belangrijk. 

De dosha’s:

Je kunt erachter komen welk type jij bent door de beschrijvingen te lezen. Vind je het moeilijk om erachter te komen wat jouw dominante dosha is of welke dat zijn? Op internet kun je vele testen vinden om hierachter te komen. 

Vata (lucht en ether)

Eigenschappen: Droog, licht, koud, beweeglijk, subtiel, veranderlijk.

Iemand met veel Vata-energie is vluchtig en heeft een slank lichaamstype en moeite met aankomen. Een van de kenmerken is droogheid: droge huid, haar en broze nagels. Het luchtelement laat zich nog meer zien in dat creativiteit, fantasie, enthousiasme en snel denken mentale eigenschappen zijn. Verder heeft dit type het snel koud, snel angst en moeite met routine. 

Pitta (vuur en water)

Eigenschappen: Warm, scherp, intens, startend, doordringend, transformerend.

Pitta is het pittige vuurtje van de dosha’s. Dit uit zich in een snelle spijsvertering, het snel warm hebben en een temperamentvol karakter. Ze zijn goed in dingen starten en kunnen veel plezier hebben. Ze zijn goed in argumenten, zijn ambitieus en ook snel geïrriteerd. Ze kunnen last hebben van ontstekingen, huidproblemen en perfectionisme.

Kapha (water en aarde)

Eigenschappen: Liefdevol, zwaar, langzaam, stabiel, koel, solide.

Kapha is een echte combinatie van water en aarde wat maakt dat dit een langzaam bewegend type is met een stevige lichaamsbouw die de neiging heeft om snel aan te komen. Mensen met dit type hebben vaak een goede huid, glanzend haar en veel energie maar kunnen wel lui zijn. Ze zijn liefdevol, loyaal en stabiel en hebben een goed geheugen. 

Ayurvedische leefstijltips

Naast leven volgens je dominante dosha(s) en de dosha’s in je lichaam in balans brengen, kun je verschillende makkelijke Ayurvedische leefstijltips toepassen in je leven.

Dit zijn tips die vaak worden aangeraden:

• Gebruik koper in je dagelijks leven. Koper is een belangrijk element in Ayurveda. In dit artikel lees je alles over de voordelen van koper en hoe je het kunt toepassen in je leven.
  
• Drink een glas lauwwarm water wanneer je opstaat.
• Doe aan olietrekken (oil pulling) met sesam- of kokosolie. Dit doe je door olie 10 tot 20 minuten door je mond te laten gaan. Zo reinig je je tanden.
• Mediteer en/of doe ademhalingsoefeningen. Lees daar meer over in dit artikel.
• Eet je laatste maaltijd 2 tot 3 uur voor het slapengaan.
• Masseer je lichaam en voeten met olie.
• Eet warme en gekookte maaltijden. Koude of rauwe maaltijden zijn moeilijker te verteren voor je lichaam.
• Eet volgens het seizoen.
• Zorg voor zes smaken in je maaltijd: zoet, zuur, zout, bitter, wrang en scherp.
• Voeg kruiden als komijn, venkel, koriander en gember toe aan je eten of thee om de spijsvertering te stimuleren.
• Gebruik een spijkermat. Hoewel spijkermatten niet uit Ayurveda komen, stimuleren ze wel marmapunten die te vergelijken zijn met acupunctuurpunten uit de Chinese geneeskunde waar spijkermatten vandaan komen. Ze stimuleren prana (of levensenergie) en zijn vooral aan te raden voor  Vata- en Kapha-types.
• Gebruik helende frequenties om je chakra’s in balans te brengen en je nadi’s te stimuleren.
• Doe aan yoga. Yoga is een belangrijk onderdeel van de Ayurvedische traditie omdat het je lichaam soepel en sterk houdt. Er zijn vele soorten yoga dus er is altijd wel één versie die bij je past. Hatha is de oudste yogastijl. 

Er is nog veel meer te leren over ayurveda en er zijn ontzettend veel boeken over geschreven. Zo kun je bijvoorbeeld boeken lezen over hoe je Ayurvedische kennis kunt toepassen in de keuken, meer leren over de dosha’s en hoe je die in balans kunt brengen of leren over hoe je ayurveda praktisch kunt toepassen in je leven.

Welke dosha is bij jou dominant?